مارک روته، دبیرکل ناتو، طی سخنرانی در مجمع دیتون ایالات متحده آمریکا، به نقش کشورهای چین، جمهوری اسلامی ایران و کره شمالی در حمایت از روسیه در جنگ علیه اوکراین پرداخت و تاکید کرد که «این چهار کشور با هماهنگی عمل میکنند و ما نباید سادهلوح باشیم».
روته که در نشست بهاره مجمع پارلمانی ناتو (NPA) سخن میگفت، تاکید کرد که چین یک عامل کلیدی در جنگ روسیه علیه اوکراین است و کالاهای با کاربری دومنظوره را که کمک بزرگی به مسکو در فرار از تحریمها است، در اختیار این کشور قرار میدهد.
به گفته او، کره شمالی نیز در ازای فناوریهای پیشرفته، کمکهای نظامی به روسیه ارائه میدهد و در همین حال، جمهوری اسلامی ایران از کرملین برای دامن زدن به بیثباتی در خاورمیانه بودجه دریافت میکند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
بر اساس گزارش منتشرشده در وبسایت ناتو، مارک روته ضمن اینکه حملات اخیر روسیه علیه غیرنظامیان اوکراینی را بهشدت محکوم کرد، تاکید کرد که حمایت بلندمدت ناتو از اوکراین ادامه خواهد یافت و خاطرنشان کرد که همه متحدان بر اهمیت تضمین صلح عادلانه و پایدار توافق دارند.
او گفت: «این به معنای طولانی کردن جنگ نیست، بلکه برای اطمینان از این است که اوکراین میتواند از خود دفاع و از هرگونه تجاوز در آینده جلوگیری کند.»
دبیرکل ناتو به جزئیات این ادعا که جمهوری اسلامی با چه روشهایی و در ازای چه منافعی از کرملین حمایت و خاورمیانه را بیثبات میکند، نپرداخت، با این حال پیشتر درباره حمایت نظامی جمهوری اسلامی از روسیه در جنگ علیه اوکراین گزارشهای متعددی منتشر شده که تهران آنها را رد کرده است.
در یک نمونه از این گزارشها، خبرگزاری رویترز روز بیستم اردیبهشت، به نقل از دو مقام امنیتی غربی و یک مقام منطقهای گزارش داد که جمهوری اسلامی ایران آماده میشود چند پرتابگر موشک بالیستیک کوتاهبرد به روسیه تحویل دهد. به گفته مقامهای آمریکا، ایران سال گذشته نیز چنین مهماتی را به روسیه ارسال کرد تا در جنگ اوکراین از آنها استفاده کند.
تحلیلگران به رویترز گفتند که پرتابگر فتحــ۳۶۰، که ۱۲۰ کیلومتر برد دارد، سلاح جدیدی است که به روسیه امکان میدهد به خط مقدم اوکراین، اهداف نظامی نزدیک و همچنین مناطق مرزی پرجمعیت شلیک کند.
ایالات متحده در سپتامبر گذشته اعلام کرد که ایران با ۹ کشتیــ که آمریکا آنها را تحریم کرده بودــ با پرچم روسیه تعدادی موشک به مسکو تحویل داده است. با این حال در آن زمان، سه منبع به رویترز گفتند که این محموله حاوی پرتابگرها نبوده است. اینک مقامهای امنیتی غربی و یک مقام منطقهای که نخواستند نامشان فاش شود، گفتهاند که تحویل پرتابگر موشک فتحــ۳۶۰ به روسیه نزدیک است.
روسیه و ایران پیش از این ارسال هرگونه موشک و سلاح از تهران به مسکو را انکار کردهاند. این در حالی است که مقامهای آمریکایی، اوکراینی و اروپایی میگویند جمهوری اسلامی هزاران پهپاد و گلوله توپ در اختیار روسیه قرار داده است.
در رژه سالانه «روز پیروزی» در میدان سرخ مسکو نیز ارتش روسیه برای نخستینبار پهپاد انتحاری «گران ۲» مدل مونتاژی «شاهدــ۱۳۶» ساخت ایران را به نمایش گذاشت. این پهپادها در جنگ روسیه و اوکراین نقش پررنگی ایفا میکنند و پیش از این، در حمله به زیرساختهای انرژی و نیروهای نظامی در میدان نبرد استفاده شدهاند.
به دلیل فروش این پهپادها به روسیه، اتحادیه اروپا، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا تحریمهایی را علیه ایران وضع کردند، اما جمهوری اسلامی ادعا میکند که پهپادهای انتحاری را پیش از آغاز جنگ به روسیه فروخته است.
از سوی دیگر نشریه بلومبرگ اول اردیبهشت در گزارشی خبر داد که جمهوری اسلامی ایران بهعنوان بخشی از تلاش برای حفظ موقعیت منطقهای خودــ پس از ضربات بزرگی که به نیروهای نیابتیاش در خاورمیانه وارد آمدــ در حال ساخت یک پایگاه فضایی بزرگ است.
آن گزارش درباره هزینههای این برنامه ارقام دقیقی ارائه نکرد، با این حال پیشتر گزارش شده بود که یک مقام ارشد ایرانی پاییز گذشته گفته بود با وجود تحریمهایی که اقتصاد ایران را فلج کردهاند، تقریبا ۱۱ میلیون دلار به این موضوع اختصاص خواهد یافت. بر اساس این گزارش، این برنامه در راستای روابط راهبردی جمهوری اسلامی با روسیه اجرا میشود، زیرا هر دو کشور با تحریمهای غرب مواجهاند.
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، و مسعود پزشکیان، رئیسجمهوری ایران، یک پیمان راهبردی ۲۰ ساله امضا کردند که به باور برخی ناظران، هدف ایران از این همکاری دستیابی به دانش فنی روسیه است.